استاندارد چيست ؟
استاندارد در لغت به معنی نظم و قاعده و قانون و مفاهيمی از اين قبيل است . اما معنی آن در ارتباط با مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتی ايران که مسئوليت قانونی تهيه و تدوين استانداردهای ملی را عهده دار می باشد ، عبارت است از : ( تعيين و تدوين ويژگيهای لازم در توليد يک فرآورده و انجام يک خدمت با تبادل نظر و توافق جمعی صاحبان حق و نفع با روشهای مشخص شده )
استاندارد اجباري
توليدکنندگان و عرضه کنندگان اقلامی که اجرای استاندارد آنها به موجب قانون اجباری اعلام می گردد ، موظفند محصولات خود را منطبق با استاندارد ملی ذيربط توليد و عرضه نمايند .
استاندارد تشويقي
براي محصولي كه بارعايت استاندارد ملی توليد مربوط اجباری نباشد ، پس از کسب مجوز از مؤسسه می توان از علامت استاندارد تشويقی استفاده نمود .
علامت استاندارد ايران
واحد های دارنده پروانه کاربرد علامت استاندارد ايران مجاز خواهند بود از علامت استاندارد ايران برای معرفی محصولات خود استفاده نمايند . عدم رعايت ويژگيهای استانداردهای اجباری مشمول پيگرد قانونی و ابطال پروانه کاربرد علامت استاندارد خواهد بود .
واحد های دارنده پروانه کاربرد علامت استاندارد ايران مجاز خواهند بود از علامت استاندارد ايران برای معرفی محصولات خود استفاده نمايند . عدم رعايت ويژگيهای استانداردهای اجباری مشمول پيگرد قانونی و ابطال پروانه کاربرد علامت استاندارد خواهد بود .
وظايف استاندارد
براساس قانون اصلاح قوانين و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتی ايران وظايف زير بعهده استاندارد می باشد :
- تعيين ، تدوين و نشر استانداردهای ملی
- انجام تحقيقات کاربردی به منظور تدوين استاندارد ، بالابردن کيفيت کالاهای توليدی ، کمک به بهبود روش های توليد و کارايی صنايع
- ترويج استاندارد
- نظارت بر اجرای استانداردهای اجباری
- کنترل کيفيت کالاهای وارداتی مشمول استاندارد اجباری به منظور حمايت از مصرف کنندگان و توليدکنندگان داخلی و جلوگيری از ورود کالاهای نامرغوب خارجی
- کنترل کيفيت کالاهای صادراتی مشمول استاندارد اجباری و جلوگيری از صدور کالاهای نامرغوب به منظور حفظ بازارهای جهانی
- ترويج سيستم بين المللی يکاها ( SI ) به عنوان سيستم رسمی اوزان و مقياس ها در کشور و کاليبره کردن وسايل سنجش
- آزمايش و تطبيق نمونه کالا با استانداردهای مربوطه ، اعلام مشخصات و اظهار نظر و صدور گواهی نامه لازم
- تائيد صلاحيت آزمايشگاهها ، بازرسان ، کارشناسان استاندارد و گواهی دهندگان نظام های مديريت کيفيت و زيست محيطی
علائم استاندارد
علائم استاندارد مصوب در شورايعالی استاندارد همگی به استثنای يک مورد دارای کادر اصلی به صورت S است که به مفهوم کلمه SAFETY ( ايمنی ) و علامت اختصاری STANDARD ( استاندارد ) است . طرح داخل علامت اصلی کلمه ( ايران ) است و در صورت وارونه نمودن علامت ، نام اختصاری مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتی ايران به زبان انگليسی ISIRI مشاهده می شود .
علامت اصلي و كامل استاندارد ايران براي كالاهايي كه ويژگيهاي آنها از هر حيث با استاندارد ملي ايران مطابقت داشته باشند و همچنين بر روي گواهينامهها، اوراق و بستهبندي كالاهاي استاندارد شده و مصنوعات مختلف بكاربرده مي‌شود.علامتي كه مي‌توان در صورت لزوم با اضافه نمودن علامت يا شكل براي مقاصد مختلف استاندارد كالاها بكاربرده شود.لامت استاندارد ايمني فقط براي كالاهائي كه از نظر ايمني داراي اهميت بوده و با استاندارد مربوطه منطبق باشند، بكار برده مي‌شود.در خصوص کالاهایی به کار می رود که امکان درج علامت اصلی استاندارد مقدور نمی باشد مثل پوشش های سیم وکابل
ويژگي يك استاندارد خوب چيست؟
ويژگي يك استاندارد خوب آن است كه با كمترين تاثير خارجي به اجرا گذاشته شود. در وضعيت ايده آل يا بهينه به دليل نياز مبرم جامعه براي يافتن بهترين راه حل درباره يك مشكل، استاندارد ارائه مي‌شود و سپس استفاده كنندگان بالقوه‌اي كه در تهيه استاندارد مشاركت داشته‌اند به مجرد انتشار، آن را به مورد اجرا خواهند گذاشت. تجارب نشان داده است كه در عمل برخي از كشورها و به ويژه كشورهاي در حال توسعه نسبت به اجراي استانداردها به عللي چون عدم اطلاع و آگاهي افراد در مورد استاندارد، عدم توافق با استاندارد، عدم توانايي در تطبيق با تغييرات سريع و كنار آمدن با پيامدهاي ناشي از تغييرات، عدم وجود مزيت ويژه در بازار در قبال اجراي استاندارد و بالاخره عدم برخورداري از امكانات يا توانايي لازم براي كاربرد استانداردها از خود بي ميلي نشان مي‌دهند. بنابراين لازم است تا در كشور ما نيز به اين عوامل توجه شده و موسسه استاندارد با مشاركت دستگاه‌هاي مسئول به از ميان برداشتن عوامل عدم كاربرد استانداردها اقدام كند.
كاربرد استانداردها تا حد زيادي به پايبندي به اصول هدايت كننده استاندارد سازي در فرايند تدوين، مراقبت و نگهداري اطلاعات به شرح زير بستگي دارد.
الف) هدف از استاندارد سازي دستيابي به درجه مطلوبي از نظم در يك زمينه معين است، اهداف استاندارد سازي شامل مناسب بودن كالاها، خدمات و فرايندها، كنترل گونه‌هاي مختلف، قابليت تغيير پذيري و سهولت در ارتباطات است كه با دستيابي به تمام يا برخي از اين اهداف، استانداردسازي از مردم و محيط زيست حمايت كرده و باعث صرفه جويي كلي در مواد، انرژي و كاربرد نيروي انساني مي‌شود.
ب) استاندارد سازي يك فعاليت علمي و اقتصادي است كه نمايانگر تلاش آگاهانه جامعه و مبتني بر همكاري تمام طرف‌هاي ذينفع و ذيربط از طريق فرايند اجماع است.
ج) بازبيني دوره‌اي استانداردها به منظور ملحوظ داشتن نوآوري هاي فناوري و در عين حال توجه به هر نوع مانعي در راه اجراي استانداردها بسيار ضرورت دارد.
د) ايجاد رويه‌هاي اصولي براي ارزيابي مطابقت محصول با استاندارد مانند نمونه برداري، آزمايش و معيارهاي انطباق كه از ضرورت برخوردار است.
هـ) در تدوين استانداردهاي مربوط به استفاده از ابزارهاي حقوقي براي اجرا بايد دقت بسيار زياد و توجه كافي به سطح صنعتي شدن و ساير قوانين حاكم در كشور صورت گيرد.
استاندارد چه موضوعاتي رادر بر مي گيرد؟
به طور كلي استاندارد موضوعات گوناگوني را در برمي‌گيرد. دامنه اين امر به هر چيزي كه در حيطه فكر و عمل انسان قرار دارد قابل گسترش است. استانداردها با موضوعات مختلف در زمينه‌ها و سطوح متفاوت تهيه مي‌شوند. ارتباط بين جنبه، رشته و سطح استانداردها را معمولاً تحت عنوان فضاي استاندارد مطرح مي‌كنند. بايد توجه داشت كه صرف نظر از محور سطح استاندارد، محورهاي رشته و جنبه مي‌توانند همگام با رشد و تكامل بشر بسيار گسترده شده و قابل افزايش باشند.
استانداردها داراي چهار سطح كلي هستند كه استانداردهاي كارخانه‌اي يا شركتي، استانداردهاي ملي، استانداردهاي منطقه‌اي و استانداردهاي بين المللي را شامل مي‌شوند. استانداردهاي كارخانه‌اي يا شركتي توسط كارخانجات و به منظور استفاده در همان واحد تدوين مي‌شوند كه از جمله استانداردهاي كارخانه‌اي مي‌توان به استانداردهاي كارخانه‌اي توشيبا و ناسيونال در ژاپن و نيز در آلمان به كارخانه بوش اشاره كرد. در برخي از مواقع كارخانجات، شركت‌ها يا تشكيلاتي كه در يك زمينه خاص فعاليت مي‌كنند از طريق ايجاد يك جامعه يا انجمن، استانداردهايي را موسوم به استانداردهاي شركتي يا جامعه‌اي تدوين مي‌كنند كه براي مثال مي‌توان به استانداردهاي جامعه مهندسين خودرو، انجمن گاز آمريكا، انجمن مهندسان مكانيك آمريكا و ... اشاره كرد. بعضي از استانداردهاي تدوين شده توسط اين انجمن‌ها و جوامع تخصصي حتي به عنوان استانداردهاي ملي انتخاب شده‌اند.
متاسفانه در كشور ما اينگونه استانداردها به دليل فقدان مجامع تخصصي كارا عملاً تدوين نمي‌شود و بنابراين كار تدوين كلي استانداردها بر عهده موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي گذاشته شده است كه بالطبع مستلزم صرف وقت، هزينه و تلاش زيادي توسط موسسه مذكور خواهد بود.
استانداردهاي ملي توسط موسسه استاندارد كشورها به عنوان مقام ذيصلاح تهيه مي‌شوند. در تدوين استانداردها تمامي افراد علاقمند و ذينفع اعم از توليد كنندگان، مصرف كنندگان، اعضاي مراكز علمي و فني، مراكز تجاري و ادارات دولتي شركت دارند. استانداردهاي ملي با توجه به شرايط مختلف اقتصادي، اجتماعي، علمي و فني و نظاير آن تدوين مي‌شوند. از يك نظر مي‌توان استانداردهاي ملي را تامين كننده حداقل نيازمندي‌هاي يك فراورده يا خدمت دانست كه البته با توجه به توان فني و فرهنگ صنعتي در كشورهاي مختلف، سطح اين حداقل مي‌تواند بسيار متغير باشد. استانداردهاي ملي از نظر اجرايي به دو دسته استانداردهاي اجباري و تشويقي (داوطلبانه) تقسيم بندي مي‌شوند. استانداردهاي اجباري استانداردهايي هستند كه در ارتباط مستقيم با ايمني و بهداشت، محيط زيست يا تجارت خارجي بوده و از نظر اجرا به صورت قانوني، اجباري اعلام مي‌شوند. استانداردهاي تشويقي استانداردهايي هستند كه توليد كننده با توجه به توان بالاي توليد و همچنين علاقمندي و موافقت خود، به صورت داوطلبانه تمايل به اجراي آن دارند. در كشورهاي صنعتي به دليل وجود توان فني بالا، فرهنگ توليد و مصرف، رقابت و نظام صحيح عرضه و تقاضا، اجراي كليه استانداردها به صورت تشويقي است، ولي در اين كشورها نيز به رغم اجراي تشويقي كليه استانداردها، برخي از اقلام به دليل عدم رعايت نكات ايمني و بهداشتي و مسائل تجارت مشمول استانداردهاي اجباري قرار مي‌گيرند. به طور كلي مي‌توان چنين اذعان كرد در كشورهايي كه داراي اقتصاد كنترل شده هستند، تقسيم بندي استاندارد به اجباري و تشويقي و تغييرات تعداد آنها بيشتر به چشم مي‌خورد اما در كشورهاي با اقتصاد آزاد اجراي استانداردها به صورت تشويقي و رقابتي است.
يكي از ضرورت‌ها در بهبود وضعيت اقتصادي و اجتماعي كشور، حركت به سمت اقتصاد باز است كه در اين صورت بايد نگرش به شيوه استاندارد كردن و نيز روش اجراي استاندارد تغيير يافته و متناسب با آن شود.
بايد توجه داشت كه در اجراي اجباري يا تشويقي استانداردها سه عامل : خصوصيت خود استاندارد، وضعيت و سياست موسسه استاندارد و الگوي اقتصاد كشور نقش آفريني مي‌كنند.
عواملي نظير موقعيت جغرافيايي، فرهنگي، سياسي، نوع توليد و مصرف كالاها سبب مي‌شود تا بعضي از كشورها به صورت مشترك اقدام به تدوين استانداردهاي منطقه‌اي كنند كه به اين نوع استانداردها، استانداردهاي منطقه‌اي اطلاق مي‌شود. به عنوان نمونه‌اي از اين گونه استانداردها مي‌توان به استانداردهاي سازمان منطقه‌اي آفريقا براي استاندارد كردن، سازمان عربي استاندارد كردن و مترولوژي و كميته اروپايي براي استاندارد كردن اشاره كرد.
امروزه روند رشد صنعت و تجارت و همچنين تحولات علمي و اجتماعي در جهان به گونه‌اي است كه كشورها را بيش از پيش به هم وابسته كرده است و در راستاي اين رشد به منظور هماهنگي و برقراري ارتباط‌هاي لازم، مسلماً مشكلات فني زيادي نيز مطرح مي‌شود. در اين زمينه استاندادرهاي بين المللي مي‌تواند نقش بسيار مهمي براي سهولت ارتباط و رفع مشكلات فني ايفا كند. با تدوين يك استاندارد بين المللي يك فعاليت بين المللي شكل مي‌گيرد و بنابراين تمامي كشورها بايد در تدوين اين گونه استانداردها شركت فعال داشته و به آن توجه لازم بكنند. مهمترين سازماني كه وظيفه تدوين استانداردهاي بين المللي را بر عهده دارد، سازمان بين‌المللي استاندارد (ايزو) است. سازمان‌هاي ديگري نيز وجود دارند كه در برخي از زمينه‌هاي خاص مبادرت به تدوين استاندارد مي‌كنند كه از جمله مي‌توان به كميسيون بين‌المللي الكتروتكنيك و همچنين كميسيون مقررات مواد غذايي اشاره كرد.
عضويت كشورها در تدوين استانداردهاي بين المللي سبب اطلاع از آخرين وضعيت و پيشرفت‌هاي حاصل از فناوري‌ها مي‌شود. چنانكه قبلاً نيز ذكر شد موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران نيز در كميته‌هاي مختلف تدوين استانداردهاي سازمان بين المللي استاندارد عضويت داشته و با حضور موثر و قوي علمي و كارشناسي خود مي‌تواند منافع قابل توجهي از جمله ارائه آگاهي‌هاي به روز شده در مورد فناوري‌هاي مختلف و انتقال آنها به داخل نصيب كشور كند.
مزاياي به كارگيري استاندارد چیست ؟
- ايجاد سيستم هاي مديريت زيست محيطي كه منجر به حفاظت بيشتر از محيط زيست مي شود.
- به حداقل رسانيدن موانع غير تعرفه اي تجاري و تسهيل تجارت بين المللی با توجه به بها دادن بيشتر به محيط در سازمانها.
- جلب مشتريان بيشتر و افزايش سهم بازار در سطح بين المللي.
- افزايش رعايت مقررات و قوانين مربوط به محيط زيست.
- استفاده بهينه از منابع طبيعي.
- تسهيل تجارت بين الملل.
- ايجاد ارزش افزوده بيشتر براي سازمان.
تدوين چگونه انجام مي شود ؟
با انتخاب موضوع پيشنهادي توسط افراد حقيقي و حقوقي جهت تدوين طبق استانداردهاي بين المللي و معتبر از نظر موسسه استاندارد و تصويب آن توسط کميته برنامه ريزي موسسه، تدوين اقدام به دعوت از اساتيد دانشگاه، توليد کنندگان و در آن موضوع نموده و طي کميسيون اوليه و کميسيونهاي فني موضوع پيشنهادي طبق استاندارد انتخاب شده بررسي و در زمان تعيين شده پيش نويسي آن پس از تصويب در کميسيون نهايي براي طرح و کميته ملي به مديريت هماهنکي تدوين موسسه ارسال مي گردد.
پس از تصويب پيش نويسي در کميته ملي و اصلاحات لازم را بر روي پيش انجام داده و با تهيه روي جلد به همراه دو ديسکت مربوطه براي مدير کل هماهنگي تدوين ارسال و پس از تعيين شماره استاندارد ملي يک نسخه از استاندارد مربوطه براي چاپ به اداره کل روابط عمومي و امور بين المللي موسسه ارسال مي گردد
ملاک انتخاب واحد نمونه
6- شرح اقدامات انتخاب واحدهاي نمونه
6-1- به منظور اطلاع مديران واحدهاي مشمول اين روش اجرايي معاونت برنامه ريزي و تدوين استاندارد به نحو مقتضي عوامل، ضوابط و امتيازات ارزشيابي مندرج در بند (6-3) و (6-4) را ظرف دو ماه پيش از روز حهاني استاندارد هر سال اعلام مي نمايد. سپس بر اساس عوامل، ضوابط و امتيازات مذکور، ادارات کل استانها بايستي حداکثر تا 15 مرداد ماه سوابق عملکرد يکساله و وضعيت واحدهاي تحت پوشش را دقيقا مورد بررسي و ارزشيابي قرار داده و از هر رشته صنعتي تحت پوشش، يک واحد که بيشترين امتياز را کسب نموده به عنوان نامزد واحد نمونه پيشنهاد و همراه برگه (فرد) تکميل شده و منضم به سوابق گزارشات وضعيت اين واحدها به دبيرخانه انتخاب واحدهاي نمونه مستقر اداره کل سيستمهاي کيفيت ارسال نمايند.
6-2- واحدهاي نمونه در سطح کشور نهايتا توسط کميته اي متشکل از معاونين برنامه ريزي و تدوين استاندارد (رئيس کميته) تحقيقات فلزي و تحقيقات غير فلزي، مدير کل امور استانها و مدير کل روابط عمومي (اعضاء کميته) و مدير کل سيستم هاي کيفيت (دبير کميته) از ميان واحدهاي پيشنهاد شده از طرف ادارات کل استانها انتخاب خواهند شد.فهرست نهايي واحدهاي منتخب توسط رئيس کميته مذکور به رياست مؤسسه جهت تنفيذ و تصويب نهايي ارائه خواهد شد.
6-3- عوامل، ضوابط و امتيازات ارزشيابي واحدها:
6-3-1- دارا بودن پروانه کاربرد علامت استاندارد (اجباري يا تشويقي)
(پروانه کاربرد علامت استاندارد تشئيقي 5 امتياز- پروانه کاربرد علامت استاندارد اجباري بدون امتياز)
6-3-2- نداشتن نواقص بحراني به استناد نتايج آزمون مؤسسه بر اساس استاندارد ملي ذيربط و عدم دريافت اخطار از 22 مهر ماه سال قبل تا زمان ارزشيابي (10 امتياز)
6-3-3- استقرار و حفظ ويژگيهاي کيفي محصول طبق استاندارد ملي ذيربط و نداشتن نواقص جزيي در محصول يا در طول مدت ارزشيابي (10 امتياز)
6-3-4- برقراري و اعمال سيستم کنترل کيفيت و يا مديريت و تضمين کيفيت با توجه ويژه به ايجاد زمينه هاي مناسب جهت برقراري مديريت فراگير (TQM) در واحد توليدي. (حداکثر 5 امتياز)
6-3-5- دارا بودن گواهينامه ايزو 9000 مورد تاييد نظام تاييد صلاحيت ايران (مؤسسه). (10 امتياز)
6-3-6- دارا بودن گواهينامه ايزو 14000 مورد تاييد نظام تاييد صلاحيت ايران (مؤسسه). (10 امتياز)
6-3-7- جوايز و گواهينامه هاي معتبر و شناخته شده در سطح بين امللي و مورد تاييد نظام تاييد صلاحيت ايران (مؤسسه) به غير از گواهينامه هاي ايزو 9000 و ايزو 14000. (حداکثر 5 امتياز)
6-3-8- بهبود، تکامل و نوآوري در روش توليد و يا ارائه خدمات و انجام تحقيقات علمي در واحد توليدي ميزان مشارکت در تدوين استانداردهاي ملي و بين المللي از 22 مهر ماه سال قبل به بعد. (حداکثر 5 امتياز)
6-3-9- قدمت مستمر پروانه کاربرد علامت استاندارد. (يک امتياز به ازاي هر سال و حداکثر 5 امتياز)
6-3-10- ظرفيت اسمي و ميزان توليد و يا خدمات در سال مورد ارزشيابي واحدهايي که از 22 مهر سال قبل توليد و يا خدمات نداشته اند در ارزشيابي منظور نخواهند شد. (حداکثر 5 امتياز، ضمن اينکه ظرفيت اسمي در هر شيفت کاري و ميزان توليد اعلام گردد.)
6-3-11- ميزان صادرات واحد توليدي چه مستقيم توسط واحد توليدي و چه به صورت غير مستقيم با ارائه مدارک کافي و قابل استناد در مورد محصول مورد ارزشيابي. (حداکثر 15 امتياز ضمنا ميزان صادرات و ارز حاصله از صادرات و تاريخ آنها اعلام گردد. هر 10% ظرفيت توليدي صادر شده 3 امتياز منظور شود.)
6-3-12- سطح تکنولوژي و چگونگي روش ساخت و توليد (حداکثر 5 امتياز)
6-3-13- ميزان فعاليتهاي آموزشي مؤثر ددر راستاي بهبود کيفيت محصول و سيستمهاي متيريت کيفيت. (حداکثر 5 امتياز)
6-3-14- دارا بودن گواهينامه تاييد صلاحيت آزمايشگاه از مؤسسه. (5 امتياز)
6-4- ساير شرايط و ضوابط:
6-4-1- واحدهاي توليدي که از 22 مهر سال قبل به بعد عليه آنها از طرف مؤسسه اقدام قانوني به عمل آمده، در ارزشيابي منظور نخواهد شد.
6-4-2- در انتخاب واحدههاي نمونه، در شرايط مساوي اولويت با واحدهاي داراي پروانه کاربرد علامت استاندارد تشويقي مي باشد.
وظيفه آزمايشگاه هاي همکار چيست؟ چگونه تاييد صلاحيت مي شوند؟
شرح اقدامات :
6-1 متقاضي تاييد صلاحيت آزمايشگاه تقاضاي خود را به اداره کل استان مربوطه ارسال مي دارد.
6-2 اداره کل استان حداکثر ظرف مدت 10 روز برگه (فرم) درخواست تاييد صلاحيت را که حاوي اطلاعاتي در خصوص زمينه فعاليت آزمايشگاهي، نحوه اداره آزمايشگاه، نوع آزمون، کاليبراسيون، استانداردهاي ملي و يا بين المللي مورد استفاده براي روش هاي آزمون، کاليبراسيون، نحوه ارتباط آزمايشگاه با ساير بخشهاي سازمان نوع کارکنان و ... براي متقاضي ارسال مي دارد.
6-3 متقاضي حداکثر ظرف مدت يک ماه پس از دريافت فرم درخواست ضمن تکميل آنها همراه با مدرک مورد نياز جهت رسيدگي به اداره کل استاندارد استان ارسال مي نمايد.
6-4 اداره کل استاندارد استان پس از بررسي و تجزيه و تحليل اطلاعات و مدارک دريافتي تيم ارزيابي را که متشکل از ارزيابان دوره ديده و مورد تاييد مي باشد جهت ارزيابي آزمايشگاه و تطبيق اطلاعات و مدارک با چک ليستهاي ويژه استاندارد ISO IEC 17025 اعزام مي دارد.
6-5 در صورتيکه ارزياب دوره ديده و مورد تاييد در استان موجود نباشد مي تواند از ادارات کل استاندارد همجور درخواست معرفي ارزياب واجد شرايط نمايند و يا مدارک را به اداره کل سيستمهاي کيفيت ارسال نموده تا با همکاري معاونت هاي تخصصي مربوطه تيم ارزيابي را تشکيل داده و ارزياباني ار که مورد تاييد مي باشند جهت ارزيابي و تطابق اطلاعات و مدارک با چک ليستهاي ويژه استاندارد ISO IEC 17025 اعزام نمايند. اين اقدام شامل بررسي مدارک اعزام ارزياب و اعلام نتيجه به اداره کل سيستمهاي کيفيت نبايد از يک ماه تجاوز نمايد.
6-6 حداکثر ظرف يک هفته پس از وصول گزارش ارزيابي و برگه اوليه موضوع از طرف مدير کل سيتسمهاي کيفيت در کميته تاييد صلاحيت موضوع بند 7-2 مطرح و در صورت تاييد کميته نسبت به انجام مرحله تنظيم و صدور گواهينامه اقدام مي شود.
6-7 در صورت عدم تاييد و دارا بودن نواقص مديريت سيستم هاي کيفيت از طريق اداره کل استاندارد استان مربوطه موارد نقص را به ورت شفاف به متقاضي اعلام مي نمايد. در صورتيکه اداره کل استانداري استان مستقيما آزمايشگاه متقاضي را از نواقص مشاهده شده آگاه نمايد لازم است مديريت سيستمهاي کيفيت رسما در جريان امر قرار داده شود.
6-8 آزمايشگاه پس از رفع نواقص مجددا تقاضاي خود را مبني بر رفع کامل نواقص به صورت مکتوب به اداره کل استاندارد استان اعلام نموده تا جهت بررسي مجدد متقاضي پس از دريافت مهلت حداکثر يکساله مي تواند براي بار سوم درخواست مکتوب خود را جهت تاييد صلاحيت ارائه نمايد.
6-9 در صورت تقاضاي آزمايشگاه تاييد صلاحيت شده براي افزايش دامنه مشمول فعاليت لازم است مراحل بند 6 در مورد درخواست جديد معمول گردد.
ISO 17025
استاندارد بين المللي ISO/IEC 17025 که در نتيجه تجربيات وسيع حاصل از اجراي ISO/IEC Guide 25 و استاندارد اروپايي EN 45001 تهيه گرديده است. اکنون جايگزين هر دو آنها شده است . استاندارد ايران – ايزو – آي اي سي 17025 که بر اساس استاندارد بين المللي فوق تدوين شده است. شامل کليه الزاماتي است که آزمايشگاه هاي آزمون و کاليبراسيون بايد آنها را برآورده سازند تا بتوانند اثبات کنند که يک سيستم کيفيت را به کار گرفته و برقرار نگه مي دارند و از نظر فني صلاحيت داشته و نيز قادر به فراهم کردن نتاي فني معتبر مي باشند.
مراجع تاييد صلاحيت که صلاحيت آزمايشگاه هاي آزمون و کاليبراسيون را به رسميت مي شناسند بايستي اين استاندارد را به عنوان مبناي تاييد صلاحيت به کار برند. در بند 4 الزامات مربوط به مديريت صحيح و در بند 5 الزامات مربوط به احراز صلاحيت فني جهت نوع آزمون ها و يا کاليبراسيون هايي که آزمايشگاه به عهده مي گيرد مشخص مي شود.
به کارگيري روز افزون سيستمهاي کيفيت عموما باعث افزايش نياز به حصول اطمينان از اين امر شده است که آزمايشگاه هايي که بخشي از يک سازمان بزرکتر مي باشند يا خدمات ديگري هم ارائه مي نمايند. قادر به اجراي سيستم کيفيتي هستند که با استانداردهاي ايران – ايزو 9001 يا ايران – ايزو 9002 و نيز با اين استاندارد منطبق مي باشد. بنابراين سعي شده است که تمامي آن دسته از الزامات استانداردهاي ايران – ايزو 9001 و ايران – ايزو 9002 را نيز برآورده خواهد نمود.
گواهي انطباق با استانداردهاي ايران – ايزو 9001 و ايران – ايزو 9002 في نفسه حاکي از صلاحيت آزمايشگاه در فراهم کردن و ارائه داده ها و نتايج فني معتبر نخواهد بود.
در صورتي که آزمايشگاه ها الزامات اين استاندارد را برآورده نمايند و توسط مراجعه تاييد صلاحت شوند که داراي موافقت نامه شناسايي متقابل با مراجع هم تراز خود در ساير کشورهاي استفاده کننده از اين استاندارد باشند، پذيرش نتايج آزمون و کاليبراسيون کشورها تسهيل مي گردد.
به کارگيري اين استاندارد همکاري ميان آزمايشگاه ها و ساير سازمانها را تسهيل و به تبادل اطلاعات و تجارب و نيز به هماهنگ کردن استانداردهاي و روش هاي اجرايي کمک مي کند.